Jednym z powikłań cukrzycy jest stopa cukrzycowa, która występuje u 4-10% diabetyków. Odpowiednia profilaktyka ma ogromne znaczenie dla zapobiegania schorzeniom. Gdzie leczyć stopę cukrzycową i jak zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia?
Co to jest stopa cukrzycowa?
Zespół stopy cukrzycowej (ZSC) to przewlekłe powikłanie cukrzycy, które może występować u osób chorujących na cukrzycę typu 1 i 2. Jest to owrzodzenie powstające wskutek urazu i zakażenia, które prowadzi do destrukcji tkanek głębokich stopy.
Schorzenie mogą wywoływać czynniki wewnętrzne lub zewnętrzne, takie jak:
- utrata wzroku lub zaburzenia widzenia,
- przewlekła choroba nerek,
- modzele,
- ograniczenie ruchomości stawów,
- niedobór odporności (immunopatia),
- deformacje stóp,
- niewyrównana cukrzyca,
- dysfunkcje biomechaniczne,
- mikroangiopatia i makroangiopatia,
- neuropatia czuciowa, ruchowa i autonomiczna,
- powtarzające się urazy stóp,
- nieprawidłowa higiena i pielęgnacja,
- moczenie stóp w gorącej wodzie,
- niewłaściwe obuwie,
- odmrożenia,
- palenie papierosów.
Jak wygląda stopa cukrzycowa?
Wyróżniamy 3 rodzaje stopy cukrzycowej:
- stopa cukrzycowa neuropatyczna – jest efektem uszkodzenia nerwów obwodowych i prowadzi do zaburzeń/utraty czucia oraz nadmiernego wysuszenia skóry stóp. Sprzyja powstawaniu urazów, pęknięć, szczelin, owrzodzeń i modzeli. Skóra stóp jest ciepła i zaczerwieniona;
- stopa cukrzycowa niedokrwienna – jej przyczyną są uszkodzenia naczyń krwionośnych w obrębie stopy. Charakterystyczne objawy to sucha, gładka, lśniąca i napięta skóra, która jest chłodna i blada, a niekiedy sina. Schorzeniu towarzyszą: zanik tkanki tłuszczowej, utrata owłosienia i hiperkeratoza płytki paznokciowej (nadmierne rogowacenie). Niewydolność krążenia utrudnia gojenie się ran i upośledza zaopatrywanie tkanek w tlen, co sprzyja przewlekłym ranom, owrzodzeniom i infekcjom;
- stopa cukrzycowa mieszana – łączy objawy stopy cukrzycowej neuropatycznej i niedokrwiennej.
Na czym polega leczenie stopy cukrzycowej?
Cukrzyca daje objawy również na stopach, dlatego diabetycy powinni być zarówno pod opieką diabetologa, jak i podologa. W każdej postaci zespołu stopy cukrzycowej mogą występować liczne zmiany w obrębie stóp, m.in. upośledzenie wzrostu paznokci, przerośnięcie i deformacja płytki, pęcherze na grzbietach lub podeszwach stóp, rumieniec cukrzycowy, zgorzel cukrzycowa czy infekcje stóp (np. grzybica). Leczenie stopy cukrzycowej polega w dużej mierze na stosowaniu profilaktyki i wdrożeniu odpowiedniej terapii jak najszybciej po zauważeniu problemu. Rozległe owrzodzenia są niestety trudne do wyleczenia i mogą prowadzić do amputacji.
Jak dbać o stopę cukrzycową?
Profilaktyka stopy cukrzycowej polega przede wszystkim na konsekwentnym leczeniu cukrzycy i prawidłowej higienie stóp. Wielu diabetyków cierpi z powodu otyłości, co utrudnia pielęgnację stóp i paznokci – warto więc regularnie umawiać się na pedicure podologiczny, który pozwala zaopatrywać świeże zmiany i reagować na ewentualne problemy już na wczesnym etapie. Podolog pomoże również dobrać odpowiednie kosmetyki i doradzi, w jaki sposób dbać o stopę cukrzycową.
Profilaktyka stopy cukrzycowej:
- stosowanie kremów nawilżająco-natłuszczających do stóp (z pominięciem przestrzeni między palcami);
- dokładne oglądanie stóp każdego dnia;
- mycie stóp w temperaturze do 37°C;
- unikanie moczenia stóp (kąpiel powinna trwać 2–3 minuty);
- dokładne osuszanie stóp, zwłaszcza między palcami;
- stosowanie odpowiednich kosmetyków;
- regularne skracanie płytki za pomocą szklanego pilnika lub przez podologa;
- unikanie źródeł ciepła w pobliżu stóp (ryzyko poparzeń u osób z neuropatią);
- noszenie wygodnego obuwia, bez odkrytych palców;
- unikanie chodzenia boso (nawet w domu);
- stosowanie luźnych, bezuciskowych i bezszwowych skarpet;
- noszenie jasnych skarpet i stosowanie jasnych wkładek do butów, które ułatwiają zauważenie krwi;
- unikanie preparatów na odciski, które mogą spowodować rany i infekcje;
- rzucenie palenia;
- codzienne kontrolowanie poziomu glikemii.
Jeśli chcesz zapisać się na konsultację podologiczną, skontaktuj się z nami – w Bosco Clinic zapewniamy wsparcie osobom z cukrzycą, które chcą zadbać o swoje stopy.
